Het inclusieve karakter van circus is altijd haar kracht geweest. Al meer dan honderd jaar werkt het circus als een verzamelplek voor alle soorten mensen. Festival Circolo, het grootste circusfestival van Nederland, wil die eer hoog houden en bouwt in Tilburg jaarlijks aan een festival waar iedereen zich welkom mag voelen. Dit is Marc’s verhaal.
Improviseren
Eerlijk is eerlijk. Festival Circolo was bij haar eerste editie in 2007 nog niet actief bezig met toegankelijkheid. ‘We hadden er niet echt rekening mee gehouden dat er mensen in een rolstoel kwamen,’ vertelt Marc Eysink Smeets, directeur van Festival Circolo. ‘Dat was enorm improviseren. Dan realiseer je je wel: hier moeten we iets mee doen.’
Live commentaar
In de loop der jaren heeft Festival Circolo een gigantische inhaalslag gemaakt met een rolstoelvriendelijk festivalterrein, dovencafé’s en voorstellingen met audiodescriptie. ‘We zijn een van de eerste festivals waar audiodescriptie is toegepast. Blinden en slechtzienden krijgen dan vóór de voorstelling een meet en greet met de acteurs en de props zodat ze een beeld kunnen vormen. Daarna zitten ze op de tribune met een koptelefoon en krijgen ze live commentaar alsof ze bij een voetbalwedstrijd zitten.’
Eye-opener
De eerste kennismaking die Marc had met live audiodescriptie was meteen spectaculair. ‘Ik heb tijdens de voorstelling meer naar de tolken gekeken dan naar het podium. Wat was dat een spektakel. Die tolken hebben zich in het zweet gewerkt om zoveel beleving erin te brengen. En het werkte! Ik vond het echt heel ontroerend om de verhalen te horen vanuit het publiek. Die waren helemaal opgetogen. Ze waren er echt bij geweest en hadden alles beleefd. Dat was voor mij een enorme eye-opener. Dat je op die manier ook mensen het circus kunt laten beleven.’
Ogen en oren
Een toegankelijk festival verzin je niet vanuit je kantoor, maar bereik je door elke keer weer het gesprek aan te gaan. ‘Toegankelijk Tilburg is een partner die ons up-to-date houdt. Ze helpen ons festival verder. De dag voordat het festival opent, maken zij een voorinspectie over het terrein om te kijken wat er anders moet of kan. Ze zijn onze ogen en oren. Wij kunnen niet vanuit ons kantoor bedenken wat iemand met een fysieke beperking nodig heeft, maar we kunnen er wel achter komen door te luisteren.’
Kansen
Een lagere balie bij de kassa, pinautomaten die niet vastgeschroefd zitten en begaanbare paden. Het zijn allemaal kleine dingen die ervoor zorgen dat een grote groep zich welkom voelt. ‘Ik wil ook graag tegen anderen zeggen: zie toegankelijkheid als een kans, niet als een probleem. Ik vind het juist een probleem als je onbewust laat zien: we zijn er voor een heleboel mensen niet.’
